Fframweithiau ac Offer Tegwch Iechyd

Mae gweithio tuag at degwch iechyd yn dasg heriol ond un hollbwysig. Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn ceisio eich cefnogi yn y gwaith hwn, beth bynnag fo’ch rôl, drwy lunio ystod o offer cenedlaethol a rhyngwladol sydd wedi’u datblygu i arwain y gwaith hwn mewn gwahanol gyd-destunau.

Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cyhoeddi trosolwg o 22 o fframweithiau ac offer tegwch iechyd i gefnogi llywodraethau, sefydliadau ac unigolion i weithio tuag at degwch iechyd. Daethpwyd o hyd i fframweithiau ac offer trwy chwilio adnoddau rhyngwladol a chenedlaethol allweddol.

Awduron: Jo Peden, Rhiannon Griffiths+ 3 more
, Sara Southall, Rebecca Hill, Lauren Couzens (née Ellis)
Adroddiad Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol: Penderfynyddion Masnachol Iechyd:  Plant a Phobl Ifanc Adroddiad 49

Adroddiad Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol: Penderfynyddion Masnachol Iechyd:  Plant a Phobl Ifanc Adroddiad 49

Dechreuwyd yr adroddiadau Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol fel rhan o’r ymateb iechyd y cyhoedd i COVID-19, i gefnogi ymateb deinamig a mesurau adfer a chynllunio yng Nghymru. Yng ngwanwyn 2022, ehangwyd cwmpas yr adroddiadau i gwmpasu pynciau iechyd y cyhoedd â blaenoriaeth, gan gynnwys ym meysydd gwella a hybu iechyd, diogelu iechyd, a gofal iechyd.
Mewn ffocws: Penderfynyddion Masnachol Iechyd:  Plant a Phobl Ifanc

Awduron: Leah Silva, Daniela Stewart+ 5 more
, Zuwaira Hashim, Bastien Soto, Aleksandra (Ola) Kreczkiewicz, Abigail Malcolm (née Instone), Mariana Dyakova

Adroddiad Sganio Gorwelion Rhyngwladol a Dysgu Calendr Cryno Ebrill 2023 i Fawrth 2024

Mae’r calendr cryno hwn, y pedwerydd i’w gyhoeddi, yn cyflwyno trosolwg byr a rhyngweithiol o’r pum Adroddiad Sganio’r Gorwel Rhyngwladol a Dysgu o 2023-2024. Mae’r themâu’n cynnwys:

• Prydau Ysgol am ddim i holl blant Ysgolion Cynradd
• Iechyd a Llesiant Meddwl Ffoaduriaid a Cheiswyr Lloches
• Pum Amod Hanfodol ar gyfer Tegwch Iechyd
• Gwreiddio Atal mewn Gofal Sylfaenol a Chymunedol
• Effaith tlodi ar fabanod, plant a phobl ifanc

Awduron: Leah Silva, Daniela Stewart+ 9 more
, Zuwaira Hashim, Lauren Couzens (née Ellis), Rachel Bennett, Georgia Saye, Sara Cooklin-Urbano, Rhiannon Griffiths, Abigail Malcolm (née Instone), Emily Clark, Jo Peden

Y Siarter ar gyfer Partneriaethu Iechyd Rhyngwladol yng Nghymru Pecyn Cymorth Gweithredu

Mae pecyn cymorth ar gael i staff y mae eu gwaith yn ymwneud ag iechyd rhyngwladol a gweithio gyda rhanddeiliaid ar draws y byd. Bydd y pecyn cymorth gweithredu yn helpu staff mewn Byrddau Iechyd ac Ymddiriedolaethau’r GIG i drosi’r Siarter ar gyfer Partneriaethau Iechyd Rhyngwladol yng Nghymru yn arferion gweithredol.

Awduron: Liz Green, Laura Holt+ 1 more
, Daniela Stewart

Ecwiti ar Waith: Hyrwyddo Iechyd LHDTCRhA+ yng Nghymru

Er gwaethaf datblygiadau o ran cael eu derbyn ar lefel gymdeithasol a hawliau cyfreithiol, mae unigolion LHDTCRhA+ yn parhau i wynebu gwahaniaethau sylweddol o ran iechyd meddwl, iechyd rhywiol a mynediad at ofal iechyd. Mae anghydraddoldebau iechyd ymhlith y cymunedau LHDTCRhA+ yng Nghymru yn her enbyd.

Mae’r blog hwn yn disgrifio’r heriau a brofir gan gymunedau LHDTCRhA+ yng Nghymru o ran iechyd a gofal cymdeithasol. Mae’n cynnwys polisïau strategol sy’n gwneud gwahaniaeth, gan sicrhau mynediad at wasanaethau iechyd sy’n deg i bawb. Mae’r blog hefyd yn tynnu sylw at ymdrechion trawsnewidiol sydd nid yn unig yn ail-lunio iechyd y cyhoedd ond sydd hefyd yn gosod cynseiliau ar gyfer cynhwysiant ledled y wlad.

Awduron: Bastien Soto

Penderfynyddion Cymdeithasol ac Economaidd tegwch rhywedd: Strategaethau ar gyfer dyfodol llewyrchus i fenywod yng Nghymru

Mae menter Adroddiad Statws Tegwch Iechyd Cymru (WHESRi) wedi cyhoeddi blog erthygl sbotolau i goffau Diwrnod Rhyngwladol y Menywod. Mae’r erthygl sbotolau hon yn canolbwyntio ar degwch rhwng y rhywiau yng Nghymru, gan bwysleisio’r penderfynyddion cymdeithasol ac economaidd sy’n effeithio ar lesiant menywod. Mae’n amlygu anghydraddoldebau parhaus rhwng y rhywiau ar draws meysydd amrywiol, gan gynnwys iechyd, cyflogaeth, a thrais, sy’n cael eu gwaethygu gan ffactorau fel hil, anabledd a statws economaidd. Er mwyn mynd i’r afael â’r heriau hyn, mae angen polisïau sy’n ymateb i rywedd, cyllidebu sy’n gynhwysol o ran rhywedd a fframwaith Economi Llesiant i hyrwyddo canlyniadau cadarnhaol a grymuso menywod tuag at ddyfodol iachach a mwy llewyrchus yng Nghymru.

Awduron: Zuwaira Hashim, Jo Peden

Adroddiad Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol: Effaith Tlodi ar Fabanod, Plant a Phobl Ifanc Adroddiad 48

Dechreuwyd yr adroddiadau Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol fel rhan o’r ymateb iechyd y cyhoedd i COVID-19, i gefnogi ymateb deinamig a mesurau adfer a chynllunio yng Nghymru. Yng ngwanwyn 2022, ehangwyd cwmpas yr adroddiadau i gwmpasu pynciau iechyd y cyhoedd â blaenoriaeth, gan gynnwys ym meysydd gwella a hybu iechyd, diogelu iechyd, a gofal iechyd.
Mewn ffocws: Effaith Tlodi Ymhlith Babanod, Plant a Phobl Ifanc

Awduron: Leah Silva, Lauren Couzens (née Ellis)+ 5 more
, Rachel Bennett, Zuwaira Hashim, Rhiannon Griffiths, Jo Peden, Mariana Dyakova
Dylanwadu ar y Bwlch Iechyd: Safbwyntiau Aml-wlad

Dylanwadu ar y Bwlch Iechyd: Safbwyntiau Aml-wlad

Mae’r adroddiad yn grynodeb o’r hyn a ddysgwyd gan weminar aml-wlad, sydd â mewnwelediadau o Gymru, yr Eidal a Slofenia. Roedd y weminar yn sesiwn a oedd yn canolbwyntio ar ddatrysiadau a oedd yn archwilio sut mae cymhwyso’r fethodoleg dadansoddiad dadelfennu wedi rhoi mewnwelediadau i’r hyn sy’n sbarduno anghydraddoldebau iechyd.

Un o brif ganfyddiadau’r weminar oedd bod angen cryfhau’r achos dros fuddsoddi mewn llesiant a thegwch iechyd yng Nghymru a thu hwnt drwy bolisïau a chamau gweithredu sy’n seiliedig ar ddatrysiadau a nodwyd drwy gydol y weminar.

Awduron: Lauren Couzens (née Ellis), Sara Cooklin-Urbano+ 2 more
, Mariana Dyakova, Jo Peden

Yr Enillion Cymdeithasol o Fuddsoddi ar Ymyraethau sy’n Cynnwys Gweithgarwch Corfforol a Maeth—adolygiad Cwmpasu.

Mae prinder adnoddau iechyd y cyhoedd a phwysau cynyddol ar systemau iechyd megis y pandemig Covid-19, yn ei gwneud yn hanfodol gwerthuso ymyriadau iechyd y cyhoedd gan  ymwrthod o ddulliau gwerthuso traddodiadol.  Mae hyn yn bwysig er mwyn deall nid yn unig gwerth ariannol ymyriadau iechyd y cyhoedd, ond hefyd y gwerth cymdeithasol, amgylcheddol ac economaidd ehangach. Nod yr adolygiad hwn yw cyflwyno sylfaen dystiolaeth bresennol yr Enillion Cymdeithasol o Fuddsoddi ar ymyraethau sy’n cynnwys gweithgarwch corfforol a maeth, gan arddangos manteision cymdeithasol ac amgylcheddol ehangach yr ymyriadau hyn.

Awduron: Anna Stielke, Kathryn Ashton+ 2 more
, Andrew Cotter-Roberts, Mariana Dyakova

Adroddiad Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol: Ymgorffori Ataliaeth mewn Gofal Sylfaenol a Chymunedol Adroddiad 47

Dechreuwyd yr adroddiadau Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol fel rhan o’r ymateb iechyd y cyhoedd i COVID-19, i gefnogi ymateb deinamig a mesurau adfer a chynllunio yng Nghymru. Yng ngwanwyn 2022, ehangwyd cwmpas yr adroddiadau i gwmpasu pynciau iechyd y cyhoedd â blaenoriaeth, gan gynnwys ym meysydd gwella a hybu iechyd, diogelu iechyd, a gofal iechyd.
Mewn ffocws: Ymgorffori Ataliaeth mewn Gofal Sylfaenol a Chymunedol

Awduron: Leah Silva, Daniela Stewart+ 5 more
, Rachel Bennett, Zuwaira Hashim, Sara Cooklin-Urbano, Lauren Couzens (née Ellis), Mariana Dyakova
Journal article first page: Advancing the Social Return on Investment Framework to Capture the Social Value of Public Health Interventions: Semistructured Interviews and a Review of Scoping Reviews

Hyrwyddo’r Fframwaith Adenillion Cymdeithasol o Fuddsoddi i Ddal Gwerth Cymdeithasol Ymyriadau Iechyd y Cyhoedd

Mae buddsoddi mewn iechyd y cyhoedd yn cael effeithiau pellgyrhaeddol, nid yn unig ar iechyd corfforol ond hefyd ar gymunedau, economïau a’r amgylchedd. Mae galw cynyddol i roi cyfrif am effaith ehangach iechyd y cyhoedd a’r gwerth cymdeithasol y gellir ei greu. Gellir gwneud hyn drwy ddefnyddio’r fframwaith adenillion cymdeithasol o fuddsoddi (SROI). Nod yr astudiaeth hon yw archwilio’r defnydd o SROI a nodi meysydd i’w datblygu ar gyfer ei ddefnyddio ym maes iechyd y cyhoedd.

Awduron: Kathryn Ashton, Andrew Cotter-Roberts+ 3 more
, Timo Clemens, Liz Green, Mariana Dyakova
Welsh Health Equity Solutions Platform - acronym WHESP

Erthygl Sbotolau Newydd ar y Platfform Datrysiadau ar Wella Tegwch Iechyd Trwy roi’r Dechrau Gorau mewn Bywyd i Bob Plentyn

Mae Platfform Datrysiadau Tegwch Iechyd Cymru (WHESP) wedi cyhoeddi Erthygl Sbotolau newydd, sy’n tynnu sylw at gamau gweithredu sy’n canolbwyntio ar ddatrysiadau i fynd i’r afael ag anghydraddoldebau iechyd. Mae’r erthygl sbotolau hon yn canolbwyntio ar ‘Plant a’r argyfwng costau byw yng Nghymru’.

Mae tystiolaeth yn dangos bod yr argyfwng costau byw yn gwaethygu effeithiau tlodi plant ar ddatblygiad plant nawr, ac eu canlyniadau yn ddiweddarach mewn bywyd. Amlygodd dadansoddiad Iechyd Cyhoeddus Cymru 11 maes blaenoriaeth ar gyfer gweithredu i leihau effaith tlodi plant a’r argyfwng costau byw ar annhegwch iechyd ymhlith plant yng Nghymru, nawr ac yn y dyfodol.

Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn gobeithio y gall y dadansoddiad yma helpu i lywio datblygiad Strategaeth Tlodi Plant ddrafft Cymru a darparu fframwaith ar gyfer blaenoriaethu iechyd a llesiant plant yn ystod y cyfnod hwn o argyfwng tra hefyd yn gosod cyfeiriad ar gyfer dyfodol iachach a mwy cyfartal i Gymru.

PDF Strategaeth Iechyd Rhyngwladol

Iechyd Cyhoeddus Cymru: Ein Strategaeth Iechyd Rhyngwladol 2023-2035

Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi diweddaru ei Strategaeth Iechyd Rhyngwladol 2017 i adlewyrchu’r newidiadau sylweddol yn y dirwedd fyd-eang yn well a galluogi Strategaeth Hirdymor newydd Iechyd Cyhoeddus Cymru.

Awduron: Liz Green, Emily Clark+ 5 more
, Laura Holt, Abigail Malcolm (née Instone), Golibe Ezenwugo, Daniela Stewart, Mariana Dyakova

Adroddiad Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol: Pum Amod Hanfodol ar gyfer Tegwch Iechyd Adroddiad 46

Dechreuwyd yr adroddiadau Sganio a Dysgu Gorwelion Rhyngwladol fel rhan o’r ymateb iechyd y cyhoedd i COVID-19, i gefnogi ymateb deinamig a mesurau adfer a chynllunio yng Nghymru. Yng ngwanwyn 2022, ehangwyd cwmpas yr adroddiadau i gwmpasu pynciau iechyd y cyhoedd â blaenoriaeth, gan gynnwys ym meysydd gwella a hybu iechyd, diogelu iechyd, a gofal iechyd.
Mewn ffocws: Pum Amod Hanfodol ar gyfer Tegwch Iechyd

Awduron: Leah Silva, Daniela Stewart+ 4 more
, Lauren Couzens (née Ellis), Sara Cooklin-Urbano, Mariana Dyakova, Jo Peden
Welsh Health Equity Solutions Platform - acronym WHESP

Gwent Teg i Bawb: Rhanbarth Marmot cyntaf Cymru

Mae Platfform Datrysiadau Tegwch Iechyd Cymru (WHESP) wedi cyhoeddi Erthygl Sbotolau newydd, sy’n tynnu sylw at gamau gweithredu sy’n canolbwyntio ar ddatrysiadau i fynd i’r afael ag anghydraddoldebau iechyd. Mae’r erthygl sbotolau hon yn canolbwyntio ar ‘Gwent Teg i Bawb: Rhanbarth Marmot cyntaf Cymru’.

Wrth i Went ymgymryd â’i rôl fel Rhanbarth Marmot, bydd dull gweithredu sy’n canolbwyntio ar y gymuned yn cael ei fabwysiadu i greu amgylcheddau sy’n meithrin iechyd da. Trwy hyn, bydd sawl maes allweddol yn dod dan sylw, gan gynnwys sicrhau mynediad at addysg o safon, cyfleoedd cyflogaeth, a gwasanaethau trafnidiaeth dibynadwy.