Beth yw e?
Menter Adroddiad Statws Tegwch Iechyd Cymru (WHESRi) oedd yr Adroddiad Statws Tegwch Iechyd cyntaf i gael ei sefydlu’n genedlaethol, gan ddefnyddio fframwaith arloesol Sefydliad Iechyd y Byd (WHO). Mae’r fenter yn darparu Memorandwm Dealltwriaeth a adnewyddwyd ym mis Chwefror 2024, rhwng Swyddfa Ranbarthol Sefydliad Iechyd y Byd dros Ewrop a Llywodraeth Cymru, gan ganolbwyntio ar gyflymu’r cynnydd tuag at adeiladu Cymru ac Ewrop iachach, mwy cyfartal a llewyrchus.
Nod cyffredinol y fenter, a sefydlwyd yn 2020, yw darparu darlun deinamig cyfoes o anghydraddoldebau iechyd, eu baich, penderfynyddion a pholisïau cysylltiedig yng Nghymru, er mwyn llywio atebion a blaenoriaethu buddsoddiad, yn ogystal â hwyluso deialog polisi a gweithredu ar draws llywodraeth gyfan a chymdeithas gyfan tuag at Gymru Iachach, Fwy Cyfartal a Llewyrchus.
Gwnaed hyn drwy greu adroddiadau gwreiddiol sy’n cynnwys:
- Rhoi tegwch iechyd wrth galon ymateb ac adferiad cynaliadwy COVID-19: Adeiladu bywydau llewyrchus i bawb yng Nghymru
- Dylanwadu ar y Bwlch Iechyd yng Nghymru: Papur trafod dadansoddi dadelfennu
- Roedd yr adroddiadau hyn yn taflu goleuni ar yr anghydraddoldebau amlwg a brofwyd yng Nghymru, cyn ac yng nghamau cynnar y pandemig COVID-19.
Symud ymlaen
Eiriol dros degwch iechyd yw prif amcan y WHESRi, yn y dyfodol rydym yn bwriadu gwneud hyn trwy waith ein llwyfan datrysiadau, hwyluso a chynnal gweminarau gyda’n partneriaid yn Rhwydwaith Iechyd Cyhoeddus Cymru a thrwy gydweithio.
- Mae’r platfform atebion, y cyfeirir ato fel Llwyfan Datrysiadau Tegwch Iechyd Cymru yn offeryn eiriolaeth sy’n darparu porth i ddata, tystiolaeth, economeg iechyd a modelu, polisïau, arfer da, offer arloesol ac atebion ymarferol i helpu i wella lles y boblogaeth a lleihau’r bwlch tegwch iechyd yng Nghymru a thu hwnt. Mae wedi’i strwythuro o amgylch fframwaith arloesol Sefydliad Iechyd y Byd o ‘Bum Amod Hanfodol’ ar gyfer bywydau ffyniannus iach i bawb.
- Rydym yn hwyluso ac yn cynnal gweminarau gyda’n partneriaid yn Rhwydwaith Iechyd Cyhoeddus Cymru, mae pynciau hanesyddol sy’n canolbwyntio wedi cynnwys y Ddeddf Gofal Gwrthgyfartal, Tegwch Rhywedd a Deall y Bwlch Iechyd.
- Rydym yn cydweithio â rhanddeiliaid mewnol ac allanol ar draws pob sector i gyflwyno’r achos dros degwch iechyd.
Ar gyfer pwy mae WHESRi?
Mae’r fenter wedi’i bwriadu ar gyfer ystod eang o benderfynwyr, gan gynnwys ond heb fod yn gyfyngedig i’r:
- Rhai sy’n llunio polisi mewn llywodraeth genedlaethol a lleol
- Uwch arweinwyr ar draws pob gwasanaeth cyhoeddus, megis y Gwasanaeth Iechyd Gwladol (GIG), y rhai sydd â chyfrifoldebau iechyd cyhoeddus, cynllunwyr a rheolwyr
- Cymunedau lleol, sefydliadau trydydd sector a phreifat
- Myfyrwyr, ymchwilwyr a myfyrwyr
Rhanddeiliaid eraill y mae eu rôl yn cael effaith ar iechyd, lles a thegwch.