Mae Amser i Siarad Iechyd Cyhoeddus yn banel cynrychioliadol cenedlaethol o drigolion Cymru. Fe’i sefydlwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i alluogi ymgysylltiad rheolaidd â’r cyhoedd er mwyn llywio polisïau ac ymarfer iechyd y cyhoedd. Cynlluniwyd y panel i gynrychioli poblogaeth Cymru yn gyffredinol yn ôl oedran, rhyw, amddifadedd, ethnigrwydd a bwrdd iechyd. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau o arolwg Mehefin 2025 sy’n cwmpasu: Diabetes math 2, defnydd menig mewn lleoliadau gofal iechyd, anymataliaeth, iechyd deintyddol, newid hinsawdd a polisi iechyd cyhoeddus.
Gall lleoliadau gofal y tu allan i’r cartref gael effaith ddofn ar blant, eu teuluoedd a chymdeithas. Mae’r adolygiad systematig hwn yn crynhoi canfyddiadau adolygiadau presennol ar ffactorau sy’n gysylltiedig â mynediad ac ail-fynediad at ofal y tu allan i’r cartref.
Mae’r dystiolaeth yn tynnu sylw at ffactorau allweddol sy’n gysylltiedig â mynediad at ofal y tu allan i’r cartref, sy’n cynnwys ffactorau ar lefel y plentyn (ethnigrwydd, iechyd, ymddygiad), ffactorau ar lefel y teulu (anhawsterau economaidd-gymdeithasol rhieni, camddefnyddio sylweddau), ffactorau ar lefel y gymuned (amodau cymdogaeth), a ffactorau ar lefel y system (ymwneud blaenorol â llesiant plant). Mae’r adolygiad hefyd yn nodi sawl ffactor sy’n gysylltiedig â phlant yn aros gyda’u teuluoedd genedigol ac nid yn mynd at ofal y tu allan i’r cartref.
Mae ffactorau sy’n gysylltiedig â mynediad at ofal y tu allan i’r cartref yn ystod plentyndod yn amlochrog ac yn gymhleth. Mae cyfle i lunwyr polisi ac ymarferwyr fabwysiadu ymyriadau ataliol a holistaidd i hyrwyddo llesiant a sefydlogrwydd plant a theuluoedd.
Awduron: Richmond Opoku, Natasha Judd+ 10 mwy
, Katie Cresswell, Michael Parker, Michaela James, Jonathan Scourfield, Karen Hughes, Jane Noyes, Dan Bristow, Evangelos Kontopantelis, Sinead Brophy, Natasha Kennedy
Archwiliodd yr astudiaeth hon y perthnasoedd rhwng cam-drin corfforol a geiriol yn ystod plentyndod a llesiant meddyliol oedolion. Defnyddiodd yr astudiaeth, a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn BMJ Open, ddata o arolygon a gynhaliwyd yng Nghymru a Lloegr rhwng 2012 a 2024. Canfu fod cam-drin geiriol yn ystod plentyndod yn gysylltiedig â chynnydd tebyg mewn risg o fod â llesiant meddyliol isel â cham-drin corfforol yn ystod plentyndod. Mesurodd yr astudiaeth hefyd dueddiadau mewn cam-drin corfforol a geiriol a hunan-adroddwyd ar draws y carfanau geni.
Awduron: Mark Bellis, Karen Hughes+ 4 mwy
, Kat Ford, Zara Quigg, Nadia Butler, Charley Wilson
I gefnogi ymateb Ffrwd Waith Cysylltiadau Cymunedol a Llesiant Bwrdd Pontio TATA Steel y DU, comisiynodd Iechyd Cyhoeddus Cymru arolwg rhanbarthol fel rhan o Amser i Siarad am Iechyd y Cyhoedd i ymchwilio i statws iechyd, cymdeithasol ac ariannol pobl sy’n byw yng Nghastell-nedd Port Talbot wrth i’r ardal brofi’r newidiadau yn TATA Steel. Cwblhawyd yr arolwg rhwng Ionawr a Mawrth 2025 gyda 301 o bobl a oedd yn gynrychioliadol o’r ardal leol yn ôl oedran, rhyw ac amddifadedd. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau’r arolwg rhanbarthol.
Mae Amser i Siarad Iechyd Cyhoeddus yn banel cynrychioliadol cenedlaethol o drigolion Cymru. Fe’i sefydlwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i alluogi ymgysylltiad rheolaidd â’r cyhoedd er mwyn llywio polisïau ac ymarfer iechyd y cyhoedd. Cynlluniwyd y panel i gynrychioli poblogaeth Cymru yn gyffredinol yn ôl oedran, rhyw, amddifadedd, ethnigrwydd a bwrdd iechyd. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau o arolwg Chwefror 2025 sy’n cwmpasu: Gofal sylfaenol ac anghydraddoldebau iechyd; Darparu gwasanaethau gofal sylfaenol; Cysylltedd cymdeithasol; Llesiant personol; Sicrwydd ariannol; Isafbris am uned o alcohol; Sgrinio’r fron a deallusrwydd artiffisial.
Mae ymchwil wedi dangos yn gyson amlygrwydd uwch o heriau iechyd meddwl a syniadaeth ac ymdrechion hunanladdol ymhlith personél milwrol ar ddyletswydd weithredol a chyn-filwyr o gymharu â’r boblogaeth yn gyffredinol. Gall profiadau trawmatig mewn oedolaeth, yn enwedig y rhai a wynebir yn ystod dyletswydd filwrol, gynyddu’r risg o syniadaeth ac ymdrechion hunanladdol yn sylweddol. Nod yr adolygiad systematig a’r meta-ddadansoddiad hwn oedd archwilio’r berthynas rhwng amlygiad i drawma mewn oedolaeth a phrofiadau hunanladdol mewn poblogaethau milwrol.
Mae’r canfyddiadau’n dangos bod digwyddiadau trawmatig cyn gwasanaeth a’r rhai a brofwyd yn ystod cyflogaeth yn gysylltiedig â thebygolrwydd uwch o syniadaeth ac ymdrechion hunanladdol. Mae’r astudiaeth yn tanlinellu’r angen hanfodol am ymyriadau wedi’u targedu i ymdrin â thrawma ymhlith personél milwrol.
Awduron: Ioannis Angelakis, Josh Molina+ 4 mwy
, Charis Winter, Kat Ford, Neil Kitchiner, Karen Hughes
Mae Amser i Siarad Iechyd Cyhoeddus yn banel cynrychioliadol cenedlaethol o drigolion Cymru. Fe’i sefydlwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i alluogi ymgysylltiad rheolaidd â’r cyhoedd er mwyn llywio polisïau ac ymarfer iechyd y cyhoedd. Cynlluniwyd y panel i gynrychioli poblogaeth Cymru yn gyffredinol yn ôl oedran, rhyw, amddifadedd, ethnigrwydd a bwrdd iechyd. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau o arolwg Tachwedd 2024 sy’n cwmpasu: Disgwyliad oes iach, Ymwybyddiaeth o wasanaethau iechyd, Brechlynnau a’r dull atal trais o’r enw Stopio a Chwilio.
Mae’r adroddiad yn archwilio’r hyfforddiant sydd ar gael yn ymwneud â thrawma ac anghenion ymarferwyr Saesneg i Siaradwyr Ieithoedd Eraill (ESOL) yng Nghymru. Daw dysgwyr ESOL o gefndiroedd amrywiol, gan gynnwys ffoaduriaid a cheiswyr lloches a brofodd drawma cymhleth. Mae’n hanfodol bod darparwyr ESOL yn derbyn hyfforddiant i gynnig cefnogaeth gwerthfawr i’r dysgwyr hynny. Mae’r adroddiad yn cyflwyno canfyddiadau o gyfweliadau gydag ymarferwyr ESOL ledled Cymru, gan archwilio eu profiadau o hyfforddiant a nodi anghenion hyfforddi ychwanegol. Bydd argymhellion yr adroddiad yn canolbwyntio ar gynyddu’r ddarpariaeth hyfforddiant sy’n seiliedig ar drawma yng Nghymru. Mae’r adroddiad wedi’i chynllunio ar gyfer ymarferwyr ESOL a llunwyr polisi sydd â diddordeb mewn dulliau addysgu sy’n seiliedig ar drawma.
Archwiliodd yr astudiaeth hon y berthynas rhwng profiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs), profiadau yn yr ysgol a deilliannau iechyd mewn oedolaeth mewn sampl o boblogaeth gyffredinol oedolion Cymru. Canfu fod ACEs a phrofiadau negyddol yn yr ysgol (yn sgil cael eu bwlio ac ymdeimlad is o berthyn i’r ysgol) yn cael eu cysylltu’n annibynnol ag iechyd meddwl gwaeth mewn oedolaeth. Roedd profi ACEs a chael profiadau negyddol yn yr ysgol yn gwaethygu’r risg o iechyd meddwl gwaeth. Mae’r astudiaeth yn nodi’r rôl amddiffynnol y gall ysgolion ei chwarae wrth feithrin gwydnwch ymhlith plant sy’n profi adfyd yn eu cartrefi.
Awduron: Karen Hughes, Mark Bellis+ 5 mwy
, Kat Ford, Catherine Sharp, Joanne C. Hopkins, Rebecca Hill, Katie Cresswell
Mae’r papur hwn yn cyflwyno dadansoddiad data eilaidd o Amser i Siarad Iechyd y Cyhoedd.
Archwiliodd yr astudiaeth hon wybodaeth ganfyddedig o’r menopos, ymwybyddiaeth o symptomau’r menopos, effeithiau negyddol canfyddedig y menopos ar fywydau menywod, ac agweddau tuag at y menopos. Dywedodd y rhan fwyaf o’r cyfranogwyr nad oedd ganddynt lawer o wybodaeth am y menopos, ond roeddent yn ymwybodol o symptomau ‘ystrydebol’ fel pyliau o wres a newidiadau mewn hwyliau. Mae’r astudiaeth hon yn amlygu gwahaniaethau mewn gwybodaeth ac agweddau tuag at y menopos yn ôl demograffeg gymdeithasol wahanol (e.e. oedran, rhywedd). Mae angen rhagor o dystiolaeth a dealltwriaeth ar y menopos, gan y rhai sy’n wynebu’r menopos a’r rhai nad ydynt yn wynebu’r menopos, i gefnogi menywod i gael profiad mwy cadarnhaol.
Mae Amser i Siarad Iechyd Cyhoeddus yn banel cynrychioliadol cenedlaethol o drigolion Cymru. Fe’i sefydlwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i alluogi ymgysylltiad rheolaidd â’r cyhoedd er mwyn llywio polisïau ac ymarfer iechyd y cyhoedd. Cynlluniwyd y panel i gynrychioli poblogaeth Cymru yn gyffredinol yn ôl oedran, rhyw, amddifadedd, ethnigrwydd a bwrdd iechyd. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau o arolwg Awst 2024 sy’n cwmpasu: Iechyd cardiofasgwlar, Gwasanaeth Cludiant Cleifion Di-frys, teithio i apwyntiadau iechyd, pwysau iach, amser bwyd a brechlynnau.
Cydnabyddir yn fyd-eang bod Profiadau Niweidiol yn Ystod Plentyndod (ACEs) yn ffactor risg ar gyfer problemau yn ddiweddarach mewn bywyd. Mae ymwybyddiaeth o ACEs a thrawma cysylltiedig yn cynyddu mewn ysgolion a lleoliadau addysgol, yn ogystal â’r galw am wasanaethau cefnogol i fynd i’r afael ag anghenion. Fodd bynnag, mae diffyg tystiolaeth glir o ymyriadau effeithiol y gellir eu darparu gan rai nad ydynt yn glinigwyr (e.e. staff yr ysgol).
Datgelodd yr adolygiad systematig hwn o bump ar hugain o astudiaethau dystiolaeth sy’n dod i’r amlwg o effaith ymyriadau sy’n cael eu darparu gan rai nad ydynt yn glinigwyr ar wella canlyniadau iechyd meddwl mewn pobl ifanc sydd wedi profi ACEs. Yn benodol, tystiolaeth o effeithiolrwydd grwpiau seiliedig ar Therapi Gwybyddol Ymddygiadol (CBT) ac ymyriadau sy’n cynnwys rhai sy’n rhoi gofal.
Archwiliodd yr astudiaeth hon barhad profiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs) rhwng y cenedlaethau mewn poblogaeth sy’n ymwneud â chyfiawnder gwrywaidd. Cwblhaodd 294 o dadau 18-69 oed mewn carchar yng Nghymru holiadur yn archwilio eu hamlygiad i ACEs. Roedd yr holiadur hefyd yn mesur amlygiad pob plentyn yr oeddent wedi eu tadogi i ACE. Canfu’r astudiaeth dystiolaeth o barhad mathau o ACE rhwng cenedlaethau. Canfuwyd bod amlygiad tadau i ACE yn cynyddu’r risg y byddai eu plant yn dod i gysylltiad ag ACE, i fwy nag un math o ACE ac ACE unigol fel ei gilydd.
Mae Amser i Siarad Iechyd Cyhoeddus yn banel cynrychioliadol cenedlaethol o drigolion Cymru. Fe’i sefydlwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i alluogi ymgysylltiad rheolaidd â’r cyhoedd er mwyn llywio polisïau ac ymarfer iechyd y cyhoedd. Cynlluniwyd y panel i gynrychioli poblogaeth Cymru yn gyffredinol yn ôl oedran, rhyw, amddifadedd, ethnigrwydd a bwrdd iechyd. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau o arolwg Mai 2024 sy’n cwmpasu: Carbon monocsid; Brechlynnau; Heintiau; a Stigma iechyd.
Gall ymddiriedaeth mewn systemau iechyd a systemau eraill effeithio ar y nifer sy’n manteisio ar gyngor iechyd y cyhoedd ac sy’n ymgysylltu â gwasanaethau iechyd. Mae profiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs) yn cynyddu risgiau unigolion o salwch, ac felly mae deall sut mae ACEs yn effeithio ar ymddiriedaeth mewn ffynonellau cyngor iechyd a chymorth arall yn bwysig i lywio ymgysylltiad â’r grŵp hwn sy’n agored i niwed. Archwiliodd yr astudiaeth hon y cysylltiadau rhwng ACEs ac ymddiriedaeth mewn cyngor iechyd, gwybodaeth arall a gwasanaethau cyhoeddus mewn sampl cynrychioliadol cenedlaethol o 1,880 o oedolion yng Nghymru.
Mae (ACEs) yn ystod Plentyndod yn brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod fel cam-drin plant a dod i gysylltiad ag anawsterau yn y cartref a thrais domestig, camddefnyddio sylweddau, salwch meddwl ac aelodau o’r teulu yn y carchar. Dadansoddodd yr astudiaeth ddata a gasglwyd gan 1,880 o oedolion sy’n byw ledled Cymru. Canfu fod y rhai a adroddodd am fwy nag un Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod niferus yn llawer mwy tebygol o ganfod na fyddent yn gallu ymdopi’n ariannol yn ystod yr argyfwng costau byw, yn annibynnol ar ffactorau gan gynnwys lefel incwm y cartref, statws cyflogaeth ac amddifadedd preswyl.
Awduron: Karen Hughes, Mark Bellis+ 4 mwy
, Katie Cresswell, Rebecca Hill, Kat Ford, Joanne C. Hopkins
Mae profiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs) yn gysylltiedig â chanlyniadau iechyd gwaeth ond nid yw eu cysylltiad ag ymgysylltu â gofal iechyd wedi’i archwilio’n ddigonol o hyd, yn enwedig yn y DU. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau arolwg ar-lein gydag oedolion sy’n byw yng Nghymru a Lloegr, a ddatblygwyd i archwilio’r cysylltiad rhwng ACEs ac ymgysylltu â gofal iechyd, gan gynnwys bod yn gyfforddus o ran defnyddio gwasanaethau gofal iechyd.
Cydnabyddir mai newid hinsawdd yw’r bygythiad mwyaf i iechyd byd-eang yn yr 21ain ganrif ac mae’n effeithio ar iechyd a llesiant trwy amrywiaeth o ffactorau. Oherwydd hyn, mae’r angen i gymryd camau i ddiogelu iechyd a llesiant y boblogaeth yn dod yn fwyfwy brys.
Yn 2019, cynhaliodd Iechyd Cyhoeddus Cymru Asesiad o’r Effaith ar Iechyd (HIA) o newid hinsawdd trwy ddull cymysg cynhwysfawr. Yn wahanol i asesiadau risg eraill, gwerthusodd effaith bosibl newid hinsawdd ar iechyd ac anghydraddoldebau yng Nghymru drwy weithdai cyfranogol, ymgynghoriadau â rhanddeiliaid, adolygiadau systematig o lenyddiaeth ac astudiaethau achos.
Mae canfyddiadau’r HIA yn nodi effeithiau posibl ar draws penderfynyddion ehangach iechyd a llesiant. Er enghraifft, ansawdd aer, gwres/oerni gormodol, llifogydd, cynhyrchiant economaidd, seilwaith, a gwydnwch cymunedol. Nodwyd ystod o effeithiau ar draws grwpiau poblogaeth, lleoliadau ac ardaloedd daearyddol.
Gall y canfyddiadau hyn lywio’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau i baratoi ar gyfer cynlluniau a pholisïau newid hinsawdd gan ddefnyddio dull sy’n seiliedig ar dystiolaeth. Mae’r gwaith wedi dangos gwerth dull HIA gan ddefnyddio ystod o dystiolaeth trwy broses dryloyw, gan arwain at ddysgu trosglwyddadwy i eraill.
Mae’r papur ar gael yn Saesneg yn unig.
Awduron: Liz Green, Kathryn Ashton+ 6 mwy
, Nerys Edmonds, Michael Fletcher, Sumina Azam, Karen Hughes, Phil Wheater, Mark A Bellis
Mae Amser i Siarad Iechyd Cyhoeddus yn banel cynrychioliadol cenedlaethol o drigolion Cymru. Fe’i sefydlwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i alluogi ymgysylltiad rheolaidd â’r cyhoedd er mwyn llywio polisïau ac ymarfer iechyd y cyhoedd. Gofynnwyd i drigolion yng Nghymru am eu barn ar ystod o bynciau iechyd y cyhoedd. Roedd yr arolwg yn canolbwyntio ar bynciau’n ymwneud ag iechyd a llesiant plant, gan gynnwys cwestiynau sy’n berthnasol yn benodol i rieni. Er mwyn gwella cyfranogiad rhieni yn yr arolwg, recriwtiwyd sampl ychwanegol o rieni gymryd rhan yn yr arolwg yn ogystal â sampl arferol o’r boblogaeth gyffredinol. Canolbwyntiodd arolwg mis Chwefror ar y chwe phwnc a ganlyn: anghenion gwybodaeth magu plant, canfyddiadau o fwydo ar y fron, rôl lleoliadau addysg mewn iechyd plant, strategaethau ymddygiad plant, llesiant meddwl, a defnyddio technoleg gyda’r teulu a ffrindiau.
Mae’r adroddiad byr hwn yn cyflwyno dadansoddiad demograffig o ddata o arolwg cyhoeddus cenedlaethol ar ganfyddiadau o newid yn yr hinsawdd yng Nghymru a gynhaliwyd yn 2021/22. Archwiliodd yr arolwg farn y boblogaeth am newid yn yr hinsawdd, ei berthynas ag iechyd, eu hymddygiad presennol sy’n helpu’r hinsawdd, eu parodrwydd i gymryd rhan mewn camau gweithredu, a safbwyntiau ar atebion polisi. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno data o gwestiynau allweddol yr arolwg wedi’u dadansoddi yn ôl grŵp oedran, rhywedd, cwintel amddifadedd, lleoliad (gwledig neu drefol) a chymhwyster uchaf. Gallai canfyddiadau helpu i deilwra ymgyrchoedd ymwybyddiaeth a llywio’r gwaith o dargedu negeseuon allweddol a chamau gweithredu ar newid yn yr hinsawdd yng Nghymru.
Mae’r papur hwn yn defnyddio fframwaith cysyniadol ar gyfer penderfynyddion masnachol iechyd i fapio penderfynyddion masnachol trais posibl. Mae’n archwilio arferion masnachol sy’n gysylltiedig â thrais yn uniongyrchol (e.e., drylliau) a’r rhai sy’n effeithio’n anuniongyrchol ar drais trwy ddylunio a hyrwyddo cynhyrchion, arferion cyflogaeth ac effeithiau ar yr amgylchedd, tlodi ac adnoddau lleol. Nod y papur yw cymhwyso’r fframwaith i ystyried ei ddefnyddioldeb ar gyfer nodi ffactorau risg ac amddiffynnol ar gyfer trais, arferion da presennol, heriau, a chyfleoedd ar gyfer atal trais.
Mae Amser i Siarad Iechyd Cyhoeddus yn banel cenedlaethol o drigolion Cymru sy’n 16+ oed a sefydlwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i alluogi ymgysylltiad rheolaidd â’r cyhoedd i lywio polisïau ac ymarfer iechyd y cyhoedd.Cynlluniwyd y panel i gynrychioli poblogaeth Cymru yn gyffredinol yn ôl oedran, rhyw, amddifadedd, ethnigrwydd a bwrdd iechyd. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau o arolwg Rhagfyr2023 sy’n cwmpasu: Brechlynnau ffliw a COVID-19 Brechu a beichiogrwydd,Gwasanaeth 111 GIG Cymru, a Chlystyrau Gofal Sylfaenol.
Mae anafiadau a thrais yn broblem iechyd y cyhoedd fawr yn Rhanbarth Ewropeaidd WHO. Trais yw un o brif achosion marwolaeth a chydag anafiadau, mae’n cyfrannu’n fawr at gostau gofal iechyd. Gall nodi baich a chostau anafiadau a thrais i’r system gofal iechyd fod yn fan cychwyn defnyddiol ar gyfer dangos ‘maint y broblem’ i lunwyr polisi ac o ran dylanwadu ar benderfyniadau. Nod y prosiect hwn oedd amcangyfrif costau anafiadau a thrais i’r systemau gofal iechyd ar draws Rhanbarth Ewropeaidd WHO. Yr amcanion oedd adolygu dulliau costio a ddefnyddir yn y llenyddiaeth bresennol, nodi data i alluogi amcangyfrifon cadarn o gostau anafiadau a thrais a datblygu fframwaith dadansoddol y gellir ei gymhwyso’n unffurf ar draws gwledydd Rhanbarth Ewropeaidd WHO.
Mae Amser i Siarad Iechyd Cyhoeddus yn banel cenedlaethol o drigolion Cymru sy’n 16+ oed a sefydlwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i alluogi ymgysylltiad rheolaidd â’r cyhoedd i lywio polisïau ac ymarfer iechyd y cyhoedd.Cynlluniwyd y panel i gynrychioli poblogaeth Cymru yn gyffredinol yn ôl oedran, rhyw, amddifadedd, ethnigrwydd a bwrdd iechyd. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau o arolwg Hydref 2023 sy’n cwmpasu: Terfynau cyflymder 20mya, fepio, defnydd o wrthfiotigau, HIV, brechlynnau, mynd i’r afael ag anghydraddoldebau a coronafeirws.
Nod yr adroddiad hwn yw cynorthwyo dealltwriaeth o sut y gall partneriaid aml-asiantaeth, gan gynnwys yr heddlu a chyfiawnder, iechyd a gofal cymdeithasol, llywodraeth leol, addysg, a’r trydydd sector, gydweithio i atal niwed sy’n croesi tirwedd iechyd y cyhoedd a chyfiawnder troseddol, megis trais, defnyddio sylweddau ac iechyd meddwl. Mae’n darparu enghreifftiau o ffyrdd y gall partneriaid amlasiantaeth weithio i roi dulliau system gyfan ar waith i fynd i’r afael â niwed ac mae’n archwilio meysydd lle mae ymyrraeth gynnar a dulliau plismona ataliol wedi bod yn llwyddiannus neu’n debygol o fod yn llwyddiannus.
Awduron: Zara Quigg, Chloe Smith+ 5 mwy
, Karen Hughes, Charley Wilson, Nadia Butler, Lisa Jones, Mark Bellis
Mae’r term ‘technoference’, sef ymyrraeth dechnolegol yn cyfeirio at ymyriadau ac amhariadau cyson o fewn perthnasoedd rhyngbersonol neu ar yr amser y mae pobl yn treulio gyda’i gilydd oherwydd eu bod yn defnyddio dyfeisiau electronig. Mae tystiolaeth sy’n dod i’r amlwg yn awgrymu bod cysylltiadau rhwng rhieni sy’n treulio gormod o amser yn defnyddio technoleg ac iechyd meddwl ac ymddygiad treisgar pobl ifanc. Nod yr adolygiad cwmpasu hwn yw crynhoi’r llenyddiaeth bresennol. Mae’r canfyddiadau’n awgrymu y dylai rhieni fod yn ymwybodol o’r amgylchedd y maent yn defnyddio dyfeisiau electronig ynddo gan y gall ddylanwadu’n uniongyrchol ac yn anuniongyrchol ar iechyd meddwl ac ymddygiadau treisgar y glasoed. Gallai ymchwil pellach i gafeatau posibl ymyrraeth dechnolegol ar rieni gefnogi datblygu canllawiau fydd yn seiliedig ar dystiolaeth i rieni gael rheoli’r defnydd o ddyfeisiadau electronig yn well.
Gall hyn osod baich sylweddol ar gymdeithas a gwasanaethau cyhoeddus. Nod yr adnodd newydd hwn yw cefnogi camau gweithredu ar ACEs drwy roi cyngor ymarferol ar atal ACEs, meithrin gwytnwch a datblygu sefydliadau, sectorau a systemau sy’n ystyriol o drawma. Mae’n cefnogi datblygu cymdeithas sy’n ystyriol o drawma ac sydd am ymrwymo i gymryd camau i atal ACEs a rhoi gwell cymorth i’r rhai sy’n dioddef yn eu sgil.
Mae cartrefi ledled Cymru a ledled y byd yn profi cynnydd mewn costau byw. Ers diwedd 2021,mae cynnydd mewn prisiau ar gyfer eitemau sylfaenol fel bwyd ac ynni wedi bod yn fwy na’r cynnydd mewn cyflogau cyfartalog a thaliadau lles, gan arwain at ostyngiad mewn incwm gwario gwirioneddola. O ganlyniad, mae pwysau cynyddol ar gyllidebau cartrefi yn ei gwneud yn anoddach i bobl fforddio’r pethau sylfaenol a chyfeirir ato’n aml fel ‘argyfwng costau byw’. Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau arolwg a ddatblygwyd i ddeall sut mae’r argyfwng costau byw yn effeithio ar iechyd a llesiant y cyhoedd yng Nghymru; eu hymagweddau a’u penderfyniadau yn ymwneud â chostau byw cynyddol; a’u hymwybyddiaeth o gymorth a chynlluniau ariannol a mynediad iddynt.
Mae’r adroddiad hwn yn archwilio’r dystiolaeth lefel adolygiad sydd ar gael i arwain camau gweithredu ar leihau anghydraddoldebau economaidd-gymdeithasol mewn iechyd. Ceisiwyd tystiolaeth ar gyfer ymyriadau, rhaglenni a pholisïau iechyd y cyhoedd sy’n berthnasol i boblogaethau, grwpiau ac ardaloedd neu awdurdodaethau eraill a ddiffinnir yn ddaearyddol i archwilio a ydynt yn gwella canlyniadau iechyd pobl sy’n profi anghydraddoldebau economaidd-gymdeithasol yn ffafriol.
Mae Amser i Siarad Iechyd Cyhoeddus yn banel cenedlaethol o drigolion Cymru sy’n 16+ oed a sefydlwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i alluogi ymgysylltiad rheolaidd â’r cyhoedd i lywio polisïau ac ymarfer iechyd y cyhoedd.Cynlluniwyd y panel i gynrychioli poblogaeth Cymru yn gyffredinol yn ôl oedran, rhyw, amddifadedd, ethnigrwydd a bwrdd iechyd.Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno canfyddiadau o arolwg Awst 2023 sy’n cwmpasu:Adrannau Argyfwng, Ymgyrchoedd, Costau Byw, Iechyd Deintyddol, Sgrinio’r Coluddyn a Rheoli Pwysau Ôl-enedigol.
Er mwyn darparu'r profiadau gorau, rydym yn defnyddio technolegau fel cwcis i storio a/neu gael mynediad at wybodaeth. Bydd cydsynio i'r technolegau hyn yn ein galluogi i brosesu data megis ymddygiad pori neu IDau unigryw ar y wefan hon. Gall peidio â rhoi caniatâd neu dynnu caniatâd yn ôl gael effaith andwyol ar rai nodweddion a swyddogaethau.
Functional
Always active
The technical storage or access is strictly necessary for the legitimate purpose of enabling the use of a specific service explicitly requested by the subscriber or user, or for the sole purpose of carrying out the transmission of a communication over an electronic communications network.
Preferences
The technical storage or access is necessary for the legitimate purpose of storing preferences that are not requested by the subscriber or user.
Statistics
The technical storage or access that is used exclusively for statistical purposes.The technical storage or access that is used exclusively for anonymous statistical purposes. Without a subpoena, voluntary compliance on the part of your Internet Service Provider, or additional records from a third party, information stored or retrieved for this purpose alone cannot usually be used to identify you.
Marketing
The technical storage or access is required to create user profiles to send advertising, or to track the user on a website or across several websites for similar marketing purposes.
