Mae’r astudiaeth hon yn mynd i’r afael â’r bylchau mewn gwybodaeth am brofiadau oedolion sydd yn geiswyr lloches ac yn ffoaduriaid yng Nghymru o wasanaethau iechyd, er mwyn llywio polisi ac ymarfer gyda’r nod o wireddu uchelgais Cymru i fod yn Genedl Noddfa, a chefnogi’r sylw cyffredinol y mae iechyd yn ei gael yn unol â Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol.
Astudiaeth i archwilio a ellid defnyddio data a gesglir yn arferol gan baneli trosolwg marwolaethau plant (CDOPs) i fesur amlygiad i ACE ac archwilio unrhyw gysylltiadau rhwng ACEs a chategorïau marwolaethau plant. Astudiwyd data yn cwmpasu pedair blynedd (2012-2016) o achosion o CDOP yng Ngogledd Orllewin Lloegr.
Mae ‘Cynaliadwyedd ar yr Agenda’ yn amlygu rhai o’r ffyrdd ymarferol y gallwn gyfrannu at Nodau Llesiant Cymru pan fyddwn yn trefnu cyfarfodydd a digwyddiadau/cynadleddau.
Cynhyrchwyd ‘Adroddiad Dyletswydd Bioamrywiaeth’ Iechyd Cyhoeddus Cymru mewn ymateb i ddyletswydd uwch bioamrywiaeth a chadernid ecosystemau yn unol ag Adran 6 Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 sydd yn nodi bod yn rhaid i awdurdodau cyhoeddus gynnal a gwella bioamrywiaeth cyhyd â bo hynny’n cyd-fynd ag ymarfer eu swyddogaethau yn gywir a, thrwy wneud hynny, yn hybu cadernid ecosystemau.
Mae Adroddiad Dyletswydd Bioamrywiaeth a Chadernid Ecosystemau 2019 yn amlinellu sut mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi mynd i’r afael â’i ddyletswydd bioamrywiaeth yn unol â Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 ac wedi cyflawni’r gweithredoedd a nodwyd yn ei Gynllun Bioamrywiaeth, Gwneud Lle i Natur.
Mae ‘Treftadaeth Iach’ yn tynnu sylw at rai o’r ffyrdd ymarferol y gallwn gyfrannu at Nodau Llesiant Cymru trwy gefnogi ein diwylliant a’r iaith Gymraeg yn y gweithle.
Trwy warchod a dysgu o’n hanes a’n diwylliant gallwn ail-fywiogi, diogelu a rhannu ein treftadaeth ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol.
Mae ein treftadaeth yn offeryn allweddol i gefnogi newid cadarnhaol. Mae pobl sy’n gwybod mwy am ei gilydd a’u hardal leol yn tueddu i chwarae mwy o ran yn eu cymunedau lleol. Yn ogystal â hyn, maent yn meithrin dyfodol cynaliadwy lle mae pobl yn teimlo eu bod yn perthyn i’w hardal leol.
Mae ‘Creu Gweithleoedd Cynhwysol’ yn amlygu rhai o’r ffyrdd ymarferol y gallwn gyfrannu at Nodau Llesiant Cymru trwy helpu i greu ‘Cymru fwy cyfartal’ sydd yn galluogi pobl i gyflawni eu potensial waeth beth fo’u cefndir neu amgylchiadau.
Mae’r astudiaeth hon yn cyfuno data o 10 astudiaeth ACE drawsdoriadol Ewropeaidd ymhlith oedolion ifanc mewn sefydliadau addysgol, i archwilio mynychder ACE, perthnasoedd plentyndod cefnogol a chanlyniadau iechyd (cychwyn alcohol yn gynnar, defnydd problemus o alcohol, ysmygu, defnyddio cyffuriau, therapi, ymgais i gyflawni hunanladdiad).
Cafodd hysbysiadau diogelu’r heddlu dros gyfnod o flwyddyn i awdurdod lleol yng Nghymru eu paru â chofnodion gofal cymdeithasol i ddeall lefelau y bobl agored i niwed a nodwyd gan yr heddlu a’u canlyniadau ar ôl eu cyfeirio at y gwasanaethau cymdeithasol.
Mae’r canllaw hwn yn nodi deg cyfle polisi allweddol sy’n seiliedig ar dystiolaeth ar gyfer buddsoddi yng Nghymru. Mae cyfleoedd a nodwyd yn yr adroddiad yn mynd i’r afael â meysydd o faich a chost uchel yng Nghymru, gan sicrhau enillion economaidd yn ogystal ag elw cymdeithasol ac amgylcheddol, a chefnogi twf economaidd cynhwysol cynaliadwy. Bydd y canllaw yn helpu’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau i weithredu strategaeth genedlaethol Ffyniant i Bawb Llywodraeth Cymru.
Mae gamblo’n cael ei gydnabod fwyfwy fel blaenoriaeth iechyd y cyhoedd. Yn ystod y blynyddoedd diwethaf gwelwyd twf cyflym yn argaeledd a hysbysebu gamblo, wedi ei ysgogi gan ffactorau yn cynnwys rheoliadau gamblo llac a datblygiad technolegol.
Mae ymadawiad y Deyrnas Unedig o’r Undeb Ewropeaidd (UE) (y cyfeirir ato’n anffurfiol fel “Brexit”) yn ddigwyddiad digynsail yn hanes y DU, ac mae tystiolaeth o effaith Brexit ar ystod eang o feysydd polisi naill ai’n anhysbys neu’n cael ei herio’n sylweddol. Mae Uned Gymorth Asesu’r Effaith ar Iechyd Cymru, Iechyd Cyhoeddus Cymru, wedi cynnal Asesiad o’r Effaith ar Iechyd (HIA) er mwyn deall goblygiadau posibl Brexit yn well ar gyfer iechyd a lles yng Nghymru yn y dyfodol.
Mae’r adroddiad hwn yn archwilio canfyddiadau allweddol y gwerthusiad o gynllun peilot cychwynnol ymchwiliad ACE a gyflwynwyd gyda mamau yn ystod ymgysylltu cynnar â gwasanaethau ymwelwyr iechyd ledled Ynys Môn, Gogledd Cymru. Cynhaliwyd y peilot rhwng mis Hydref 2017 a mis Gorffennaf 2018 ac ymgysylltodd â 321 o famau mewn trafodaeth gefnogol, gwybodus am ACE am drallod plentyndod a’i effaith ar iechyd, lles a rhianta.
Mae’r adnodd hwn: Atal trais yn yr ysgol: llawlyfr ymarferol, yn ymwneud ag ysgolion, addysg ac atal trais. Mae’n rhoi canllawiau i swyddogion ysgolion ac awdurdodau addysg ar sut y gall ysgolion ymgorffori atal trais yn eu gweithgareddau arferol ac ar draws y mannau rhyngweithio y mae ysgolion yn eu darparu gyda phlant, rhieni ac aelodau eraill o’r gymuned. Os caiff ei weithredu, bydd y llawlyfr yn cyfrannu llawer at helpu i gyflawni’r Grwpiau Datblygu Cynaliadwy a nodau iechyd a datblygu byd-eang eraill.
Mae Byddwch yn Newid yn fudiad/ymgyrch i annog a chefnogi staff i gymryd camau cynaliadwy yn y gweithle i gyfrannu’n unigol at nodau llesiant Cymru.
Yn dilyn lefel y diddordeb yn e-ganllawiau ‘Byddwch y Newid’ a gynhyrchwyd ar gyfer Iechyd Cyhoeddus Cymru hyd yn hyn, mae’r Hyb wedi datblygu pecyn cymorth i helpu cyrff cyhoeddus a rhanddeiliaid ehangach i fabwysiadu ‘Byddwch y Newid’ yn eu mannau gwaith. Nod y pecyn cymorth yw darparu gwybodaeth, ond hefyd cefnogi staff i fod yn ‘gyfryngau newid’ trwy eu helpu i wneud newidiadau cynaliadwy bach ar lefel unigol, neu trwy weithio gyda’i gilydd fel timau.
Astudiaeth i archwilio a yw hanes o brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs) yn cyfuno ag yfed alcohol ymysg oedolion i ragfynegi cyflawni trais ac erledigaeth yn ddiweddar, ac i ba raddau.
Mae ‘Mesurau i Leihau ein Gwastraff’ yn amlygu rhai o’r ffyrdd ymarferol y gallwn gyfrannu at iechyd a llesiant ein planed trwy helpu i greu cymdeithas â llai o garbon (gwyrddach) sy’n defnyddio adnoddau’n fwy effeithlon.
Mae’r erthygl hon yn edrych ar y canfyddiadau cynnar ar ôl cyflwyno proffylacsis cyn-amlygiad ar gyfer atal HIV yng Nghymru.
Mae’r erthygl hon yn archwilio’r emosiynau sy’n gysylltiedig ag yfed gwahanol fathau o alcohol, p’un a yw’r emosiynau hyn yn wahanol i ddemograffeg gymdeithasol a dibyniaeth ar alcohol ac a yw’r emosiynau sy’n gysylltiedig â gwahanol fathau o ddiodydd yn dylanwadu ar ddewis pobl o ddiodydd mewn gwahanol leoliadau.
Nod y cyhoeddiad hwn yw mynd i’r afael â’r bwlch a achosir gan leihau neu gau un cyflogwr mawr mewn ardal leol, ac mae’n darparu fframwaith ymateb gwybodus am iechyd y cyhoedd sy’n ystyried yr effaith ar benderfynyddion ehangach iechyd a’r poblogaethau sydd yn cael eu heffeithio.
Papur yn crynhoi’r adroddiad DDTau.
Datblygwyd yr adnodd Hyfforddiant Tai sy’n wybodus am ACE gyda phartneriaid mewn ymgynghoriad â chynrychiolwyr Tai o wahanol ddeiliadaethau ledled Cymru, a’i nod yw codi ymwybyddiaeth o ACE a chynyddu hyder yn ymateb i ACE a bregusrwydd yn y sector Tai. Mae’r adroddiad hwn yn gwerthuso’r hyfforddiant ac yn gwneud argymhellion ar gyfer hyfforddiant sy’n seiliedig ar ACE yn y dyfodol yn y sector tai.
Yn y rhifyn diweddaraf o Planning in London, darparodd Michael Chang (Cymdeithas Cynllunio Gwlad a Thref), Liz Green (WHIASU) a Jenny Dunwoody (Arup) drosolwg o gyfleoedd i integreiddio ystyriaethau iechyd mewn ystod o asesiadau yn y broses gynllunio. Mae’r rhain yn cynnwys yr Asesiad Amgylcheddol Strategol, Asesiad o’r Effaith Amgylcheddol a’r Asesiad o’r Effaith ar Iechyd. Mae’r erthygl hon wedi’i gosod yng nghyd-destun y Cynllun Llundain arfaethedig, dogfen gynllunio strategol statudol ar gyfer Llundain gyfan, a fydd yn gweld bwrdeistrefi yn mabwysiadu’r polisi o ddefnyddio HIA yn y broses ceisiadau cynllunio. Bydd llawer o’r materion a’r themâu a nodir yn yr erthygl hefyd yn berthnasol ac o ddiddordeb i ymarferwyr yng Nghymru. (pp52-53)
Rhan o gompendiwm sy’n rhoi enghreifftiau ysbrydoledig o feithrin cadernid ar lefel unigol, cymunedol a system.
Rydym yn byw mewn byd sydd yn newid yn barhaus ac yn mynd yn fwyfwy byd-eang, lle bydd datblygiadau newydd a thrawsnewid dros y ganrif nesaf yn fwy na datblygiadau’r milenia blaenorol. Mae hyn yn cynnig heriau lluosog ac anhysbys weithiau, yn ogystal â dod â chyfleoedd newydd.
Archwiliad cychwynnol o ddichonoldeb a derbynioldeb gofyn am hanes o ACE mewn practis meddygon teulu aml-safle mawr yng Ngogledd Orllewin Lloegr. Mae’r canfyddiadau’n archwilio profiadau ymarferwyr o gyflwyno ac effeithiau posibl ar gleifion.
Mae tystiolaeth eang o effaith Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE) ar ddatblygiad plant a’r canlyniadau dilynol yn nes ymlaen mewn bywyd. Fodd bynnag, gall datblygu cadernid mewn plant helpu i amddiffyn rhag effeithiau trawma a lleihau’r risg o ganlyniadau gwael pan yn oedolion. Mae’r ymagwedd ysgol gyfan sy’n wybodus am ACE yn rhaglen sydd wedi’i datblygu i gyflwyno a gweithredu arferion sy’n wybodus am drawma mewn ysgolion. Mae’r adroddiad hwn yn nodi canfyddiadau’r gwerthusiad annibynnol o ymagwedd y peilot hwn.
Gwnaeth y dull strwythuredig ymyrraeth gynnar aml-asiantaeth i bobl sy’n agored i niwed brofi trefniadau newydd trwy beilot
Yn rhan o’r dull amlasiantaethol, strwythuredig ac ymyrraeth gynnar o ddelio â phobl sy’n agored i newid, aethpwyd ati i beilota trefniadau newydd rhwng Timau Plismona yn y Gymdogaeth a Thîm Cymorth Cynnar Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, a hynny er mwyn sicrhau ymateb mwy effeithiol i bobl sy’n agored i niwed, gan roi pwyslais ar blant, pobl ifanc a’u rhieni/gofalwyr.
Mae ‘Cerddwn Ymlaen’ yn pwysleisio rhai o’r ffyrdd ymarferol y gallwn gyfrannu at nodau llesiant Cymru trwy deithio’n weithredol ac yn gynaliadwy.
Gall profiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs), gan gynnwys cam-drin ac amlygiad i straenachosyddion yn y cartref, effeithio ar iechyd plant. Gall ffactorau cymunedol sy’n darparu cymorth, cyfeillgarwch a chyfleoedd ar gyfer datblygiad feithrin gwydnwch plant a’u hamddiffyn rhag rhai o effeithiau niweidiol ACEs. Mae’r papur hwn yn archwilio a yw hanes o ACEs yn gysylltiedig ag iechyd a phresenoldeb yn yr ysgol gwael yn ystod plentyndod ac i ba raddau y mae asedau cadernid cymunedol yn gwrthweithio canlyniadau o’r fath.