Ni yw’r Newid – Cerddwn Ymlaen
Mae ‘Cerddwn Ymlaen’ yn pwysleisio rhai o’r ffyrdd ymarferol y gallwn gyfrannu at nodau llesiant Cymru trwy deithio’n weithredol ac yn gynaliadwy.
Mae ‘Cerddwn Ymlaen’ yn pwysleisio rhai o’r ffyrdd ymarferol y gallwn gyfrannu at nodau llesiant Cymru trwy deithio’n weithredol ac yn gynaliadwy.
Gall profiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs), gan gynnwys cam-drin ac amlygiad i straenachosyddion yn y cartref, effeithio ar iechyd plant. Gall ffactorau cymunedol sy’n darparu cymorth, cyfeillgarwch a chyfleoedd ar gyfer datblygiad feithrin gwydnwch plant a’u hamddiffyn rhag rhai o effeithiau niweidiol ACEs. Mae’r papur hwn yn archwilio a yw hanes o ACEs yn gysylltiedig ag iechyd a phresenoldeb yn yr ysgol gwael yn ystod plentyndod ac i ba raddau y mae asedau cadernid cymunedol yn gwrthweithio canlyniadau o’r fath.
Mae’r gwaith hwn yn estyniad o adroddiad Gwneud Gwahaniaeth Iechyd Cyhoeddus Cymru ac mae’n defnyddio tystiolaeth ymchwil a barn arbenigol i nodi camau i leihau llygredd aer sy’n gysylltiedig â thraffig ar y ffyrdd, risgiau ac anghydraddoldebau.
Cyhoeddodd y Ganolfan Ryngwladol Cydlynu Iechyd (IHCC) adroddiad yn tynnu sylw at ei chyflawniadau o ran cefnogi gweithredu’r Siarter ar gyfer Partneriaethau Iechyd Rhyngwladol yng Nghymru. Mae Adroddiad Cynnydd diweddaraf yr IHCC yn amlinellu’r gwaith, y cynnydd a’r cyflawniadau rhwng 2015 a 2017 a wnaed gan yr IHCC a Byrddau Iechyd Cymru ac Ymddiriedolaethau yn y maes hwn. Mae hefyd yn dangos sut y mae’r IHCC wedi esblygu mewn perthynas â datblygiadau byd-eang, y DU, cenedlaethol a lleol.
Mae poblogrwydd cynyddol a thwf cyflym sigaréts electronig wedi creu cryn bryder am eu heffaith ar blant a phobl ifanc. Mae pryderon yn ymwneud â sigaréts electronig yn gweithredu fel llwybr posibl i smygu tybaco i bobl ifanc nad ydynt erioed wedi smygu, mwy o arbrofi gan arwain at ailnormaleiddio ymddygiad smygu a niwed posibl i iechyd yn sgîl anweddu.
Mae’r adnodd hwn yn dangos sut gall y cyfleoedd iechyd a lles a gynigir gan yr amgylchedd naturiol ac adeiledig, fel seilwaith cerdded a beicio, tyfu bwyd a mynediad at natur, gyfrannu at Gymru ffyniannus a chynaliadwy ar gyfer y genhedlaeth bresennol a chenedlaethau’r dyfodol.
Adolygiad o’r fframwaith deddfwriaethol a pholisi ar gyfer rhannu gwybodaeth am gleifion mewn perthynas ag iechyd rhywiol yng Nghymru. Mae’r papur hwn yn cyflwyno cyfres o opsiynau i swyddogion y gellid eu cymryd i wella gofal cleifion, tra’n ceisio parchu cyfrinachedd a chynnal ymddiriedaeth hefyd.
Adolygiad cynhwysfawr o iechyd rhywiol yng Nghymru, a gyflwynir gan Is-adrannau Diogelu Iechyd a Pholisi Iechyd Cyhoeddus Cymru
Ceisiodd arolwg Cadw’n Iach yng Nghymru gael barn trigolion Cymru ar amrywiaeth o faterion iechyd y cyhoedd er mwyn llywio’r gwaith o ddatblygu a gweithredu strategaeth Iechyd Cyhoeddus Cymru ar gyfer 2018-2030.
Gall pob un ohonom weithredu drwy ddefnyddio myg neu gwpan coffi mae modd ei ddefnyddio eto.
Gan edrych tuag at 2030, mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi nodi saith blaenoriaeth allweddol ar gyfer iechyd y boblogaeth. Nodwyd y blaenoriaethau hyn drwy wrando ar farn pobl yng Nghymru a’n staff; ac ystyried polisïau allweddol yng Nghymru megis Deddf Iechyd y Cyhoedd (Cymru) a Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru).
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn ymwneud ag amrywiaeth eang o ymchwil genedlaethol a rhyngwladol. Mae ymchwil yn rhan hanfodol o’r hyn a wnawn fel sefydliad, gan ein galluogi i ddeall y dulliau mwyaf effeithiol o wella iechyd a lles y rhai sy’n byw yng Nghymru a thu hwnt.
Cynhaliwyd Arolwg o Brofiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE) a Chadernid Cymru i archwilio ffactorau unigol a chymunedol a allai gynnig amddiffyniad rhag effeithiau niweidiol ACE ar iechyd, lles a ffyniant ar draws cwrs bywyd.
Mae Agenda Datblygu Cynaliadwy 2030 y Cenhedloedd Unedig (2015), a ategir gan fframwaith a strategaeth polisi Ewropeaidd WHO ar gyfer yr 21ain ganrif, Health 2020, yn garreg filltir ar gyfer datblygiad dynol a phlanedol. Mae’r cyhoeddiad hwn yn cynnig ffyrdd o gynyddu cyfleoedd i weithredu’r agendâu hyn ar y lefelau cenedlaethol a rhanbarthol ar draws Rhanbarth Ewropeaidd WHO.
Mae economi’r nos yng Nghymru yn ymwneud â’r gweithgarwch economaidd sy’n digwydd rhwng 6pm a 6am. Mae hyn yn cwmpasu amrywiaeth o weithgareddau yn amrywio o fwytai a sefydliadau sy’n gweini bwyd, gwerthu alcohol, lleoliadau cerddoriaeth a chlybiau gyda dawnsio ac adloniant, sinemâu a gweithgareddau hamdden eraill.
Mae’r astudiaeth achos hwn yn amlinellu dull darpar Asesiad o’r Effaith ar Iechyd (HIA) i ail-ddatblygu fframwaith adweithiol presennol ar gyfer rheoli economi’r nos yng Nghymru. Drwy gynnwys amrywiaeth o randdeiliaid yn y broses, llwyddwyd i ail-lunio amcanion rhagweithiol realistig sy’n cynnwys iechyd a llesiant ill dau. Mae’r erthygl hon yn amlygu manteision HIA, a gellir ei defnyddio i lywio datblygiadau polisi yn y dyfodol.
Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae’r galw am blismona yn y DU wedi cynyddu ar gyfer digwyddiadau sy’n ymwneud â lles cymhleth, diogelwch y cyhoedd a bregusrwydd. Nododd ymchwil ar yr ymateb i fregusrwydd gan Heddlu De Cymru (SWP) fod angen hyfforddi staff i ddeall effaith Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE) a thrawma i sicrhau bod ganddynt y sgiliau cywir i gynorthwyo unigolion sy’n agored i niwed ar adegau o argyfwng ac angen. Mewn ymateb i’r canfyddiadau hyn, datblygwyd Hyfforddiant Ymagwedd sy’n Wybodus am ACE o Blismona Bregusrwydd (AIAPVT). Mae’r adroddiad hwn yn cyfleu gwerthusiad annibynnol o’r hyfforddiant.
Ymchwilio i weld a all rhannu a chysylltu data trais a gesglir fel mater o drefn ar draws systemau iechyd a chyfiawnder troseddol ddarparu dealltwriaeth fwy cynhwysfawr o drais, sefydlu patrymau o dan-adrodd a llywio’r gwaith o ddatblygu, gweithredu a gwerthuso mentrau atal trais yn well.
Datblygwyd y Llyfr Astudiaeth Achos hwn, Datblygu’r Nodau Datblygu Cynaliadwytdrwy Iechyd ym mhob Polisi: Astudiaethau achos o bob cwr o’r byd fel canlyniad Cynhadledd Ryngwladol Iechyd ym Mhob Polisi Adelaide 2017 a noddwyd ar y cyd gan Lywodraeth De Awstralia a Sefydliad Iechyd y Byd.
Mae heriau iechyd y cyhoedd, anghydraddoldeb, economaidd ac amgylcheddol cynyddol ar draws Rhanbarth Ewropeaidd WHO sy’n gofyn am fuddsoddiad brys er mwyn cyflawni datblygu cynaliadwy (diwallu anghenion presennol heb beryglu gallu cenedlaethau’r dyfodol i ddiwallu eu hanghenion) a sicrhau iechyd a lles ar gyfer y genhedlaeth bresennol a chenedlaethau’r dyfodol.
Mae’r adolygiad systematig a’r metaddadansoddiad hwn yn ceisio cyfosod canfyddiadau o astudiaethau yn mesur effaith mathau lluosog o brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACE) ar ganlyniadau iechyd trwy gydol bywyd.
Mae’r Fframwaith Adolygu Sicrhau Ansawdd hwn yn offeryn arfarnu hanfodol ar gyfer HIA. Ei nod yw sicrhau bod ymarfer HIA yng Nghymru yn parhau i adlewyrchu’r gwerthoedd, y safonau a’r dulliau gweithredu pwysig sydd wedi bod yn sail i ddatblygu ymarfer HIA yn y wlad hyd yma.
Mae’r adroddiad cryno hwn yn cyflwyno canfyddiadau allweddol ymchwil helaeth a wnaed gyda Heddlu De Cymru i ddeall y galw o ran bregusrwydd. Mae’r adroddiad hwn yn cryfhau’r achos dros y ffordd y gall plismona fod yn fwy effeithiol o ran atal problemau cyn iddynt waethygu trwy ymagwedd gynaliadwy a hirdymor.
Mae Strategaeth Iechyd Rhyngwladol Iechyd Cyhoeddus Cymru yn cefnogi cyflawni ein rôl genedlaethol, ein blaenoriaethau strategol a’n hamcanion lles yn llwyddiannus. Mae proses ymgynghori eang, wedi ei hategu gan adolygiad llenyddiaeth a mapio gwaith rhyngwladol a chydweithio ar draws y sefydliad, wedi ein galluogi i nodi tair blaenoriaeth strategol a chwe amcan strategol ar gyfer y deng mlynedd nesaf.
Pecyn Cymorth Polisi ar gyfer Atal Trais Rhyngbersonol, Ar y Cyd ac Eithafol
Mae’r ddogfen hon yn rhoi trosolwg o’r dystiolaeth gyfredol [Mawrth 2017] sy’n ymwneud â darparu Proffylacsis Cyn Cyswllt (PrEP) ar gyfer atal HIV, gan gynnwys adolygiad helaeth o’r dystiolaeth sydd ar gael ar gyfer agweddau penodol ar y pwnc, dadansoddi treialon clinigol, y polisi, cyd-destun rheoliadol a deddfwriaethol, a safbwyntiau byd-eang. Roedd y ddogfen hon yn allweddol yn y penderfyniad i ddarparu PrEP yng Nghymru
Mae’r adroddiad gwerthuso hwn yn amlinellu canlyniadau’r peilot o gyrsiau Hyfforddi Dinasyddiaeth Fyd-eang i weithwyr iechyd proffesiynol GIG Cymru. Mae’r cynlluniau peilot yn adeiladu ar holiadur cwmpasu o 2015 lle y canfuwyd bod diddordeb amlwg mewn hyfforddiant o’r fath. Gweithiodd yr IHCC ar y cyd â WCIA i ddatblygu a threialu cyrsiau hyfforddi Dinasyddiaeth Fyd-eang mewn partneriaeth â Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf fel rhan o’u hymgysylltiad rhyngwladol o dan y Siarter ar gyfer Partneriaethau Iechyd Rhyngwladol (Saesnyg yn unig).
Briff ar integreiddio cynllunio ac iechyd y cyhoedd ar gyfer ymarferwyr sy’n gweithio mewn awdurdodau cynllunio lleol a sefydliadau iechyd yng Nghymru.
Nod yr adroddiad hwn yw archwilio’r berthynas rhwng ACE a datblygu clefydau cronig a’r defnydd o ofal iechyd gan oedolion yng Nghymru.
Yn rhyngwladol, cydnabyddir yn gynyddol y niwed y gall defnydd unigolyn o alcohol ei achosi i’r rhai o’u hamgylch (y cyfeirir atynt fel niwed yn sgîl pobl eraill yn yfed alcohol). O ganlyniad, mae ymchwil i’r mater hwn wedi dechrau dod i’r amlwg gan dynnu sylw at natur, graddfa a chost niwed yn sgîl pobl eraill yn yfed alcohol ar draws poblogaethau amrywiol.