Atal ac Ymateb i Ddigwyddiadau Torfol o Ddiweithdra (MUE) o Safbwynt Iechyd y Cyhoedd

Nod y cyhoeddiad hwn yw mynd i’r afael â’r bwlch a achosir gan leihau neu gau un cyflogwr mawr mewn ardal leol, ac mae’n darparu fframwaith ymateb gwybodus am iechyd y cyhoedd sy’n ystyried yr effaith ar benderfynyddion ehangach iechyd a’r poblogaethau sydd yn cael eu heffeithio.

Awduron: Alisha Davies, Lucia Homolova+ 2 mwy
, Charlotte Grey, Mark Bellis

Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE) a Bregusrwydd o ran Tai – Adroddiad a Gwerthusiad o Hyfforddiant sy’n wybodus am ACE ar gyfer Tai

Datblygwyd yr adnodd Hyfforddiant Tai sy’n wybodus am ACE gyda phartneriaid mewn ymgynghoriad â chynrychiolwyr Tai o wahanol ddeiliadaethau ledled Cymru, a’i nod yw codi ymwybyddiaeth o ACE a chynyddu hyder yn ymateb i ACE a bregusrwydd yn y sector Tai. Mae’r adroddiad hwn yn gwerthuso’r hyfforddiant ac yn gwneud argymhellion ar gyfer hyfforddiant sy’n seiliedig ar ACE yn y dyfodol yn y sector tai.

Awduron: Charlotte Grey, Louise Woodfine

Iechyd yn Asesiadau Cynlluniadau

Yn y rhifyn diweddaraf o Planning in London, darparodd Michael Chang (Cymdeithas Cynllunio Gwlad a Thref), Liz Green (WHIASU) a Jenny Dunwoody (Arup) drosolwg o gyfleoedd i integreiddio ystyriaethau iechyd mewn ystod o asesiadau yn y broses gynllunio. Mae’r rhain yn cynnwys yr Asesiad Amgylcheddol Strategol, Asesiad o’r Effaith Amgylcheddol a’r Asesiad o’r Effaith ar Iechyd. Mae’r erthygl hon wedi’i gosod yng nghyd-destun y Cynllun Llundain arfaethedig, dogfen gynllunio strategol statudol ar gyfer Llundain gyfan, a fydd yn gweld bwrdeistrefi yn mabwysiadu’r polisi o ddefnyddio HIA yn y broses ceisiadau cynllunio. Bydd llawer o’r materion a’r themâu a nodir yn yr erthygl hefyd yn berthnasol ac o ddiddordeb i ymarferwyr yng Nghymru. (pp52-53)

Awduron: Michael Chang, Liz Green+ 1 mwy
, Jenny Dunwoody

Ymholiad arferol am hanes o brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACE) yn y boblogaeth cleifion sy’n oedolion mewn lleoliad ymarfer cyffredinol: Astudiaeth braenaru

Archwiliad cychwynnol o ddichonoldeb a derbynioldeb gofyn am hanes o ACE mewn practis meddygon teulu aml-safle mawr yng Ngogledd Orllewin Lloegr. Mae’r canfyddiadau’n archwilio profiadau ymarferwyr o gyflwyno ac effeithiau posibl ar gleifion.

Awduron: Katie Hardcastle, Mark Bellis

Gwerthusiad o Ymagwedd Ysgol Gyfan sy’n Wybodus am Brofiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE)

Mae tystiolaeth eang o effaith Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE) ar ddatblygiad plant a’r canlyniadau dilynol yn nes ymlaen mewn bywyd. Fodd bynnag, gall datblygu cadernid mewn plant helpu i amddiffyn rhag effeithiau trawma a lleihau’r risg o ganlyniadau gwael pan yn oedolion. Mae’r ymagwedd ysgol gyfan sy’n wybodus am ACE yn rhaglen sydd wedi’i datblygu i gyflwyno a gweithredu arferion sy’n wybodus am drawma mewn ysgolion. Mae’r adroddiad hwn yn nodi canfyddiadau’r gwerthusiad annibynnol o ymagwedd y peilot hwn.

Awduron: Emma Barton, Annemarie Newbury+ 1 mwy
, Jo Roberts

Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod: Torri’r Cylch Troseddu rhwng y Cenedlaethau Trosolwg

Yn rhan o’r dull amlasiantaethol, strwythuredig ac ymyrraeth gynnar o ddelio â phobl sy’n agored i newid, aethpwyd ati i beilota trefniadau newydd rhwng Timau Plismona yn y Gymdogaeth a Thîm Cymorth Cynnar Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, a hynny er mwyn sicrhau ymateb mwy effeithiol i bobl sy’n agored i niwed, gan roi pwyslais ar blant, pobl ifanc a’u rhieni/gofalwyr.

Awduron: Michelle McManus, Emma Barton+ 2 mwy
, Annemarie Newbury, Janine Roderick

Profiadau niweidiol yn ystod plentyndod a ffynonellau gwydnwch plentyndod: astudiaeth ôl-weithredol o’u cydberthnasau ag iechyd plant a phresenoldeb addysgol

Gall profiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACEs), gan gynnwys cam-drin ac amlygiad i straenachosyddion yn y cartref, effeithio ar iechyd plant. Gall ffactorau cymunedol sy’n darparu cymorth, cyfeillgarwch a chyfleoedd ar gyfer datblygiad feithrin gwydnwch plant a’u hamddiffyn rhag rhai o effeithiau niweidiol ACEs. Mae’r papur hwn yn archwilio a yw hanes o ACEs yn gysylltiedig ag iechyd a phresenoldeb yn yr ysgol gwael yn ystod plentyndod ac i ba raddau y mae asedau cadernid cymunedol yn gwrthweithio canlyniadau o’r fath.

Awduron: Mark Bellis, Karen Hughes+ 6 mwy
, Kat Ford, Katie Hardcastle, Catherine Sharp, Sara Wood, Lucia Homolova, Alisha Davies

Gwneud Gwahaniaeth: Lleihau’r risg i iechyd sydd yn gysylltiedig â llygredd traffig ar y ffyrdd yng Nghymru

Mae’r gwaith hwn yn estyniad o adroddiad Gwneud Gwahaniaeth Iechyd Cyhoeddus Cymru ac mae’n defnyddio tystiolaeth ymchwil a barn arbenigol i nodi camau i leihau llygredd aer sy’n gysylltiedig â thraffig ar y ffyrdd, risgiau ac anghydraddoldebau.

Awduron: Charlotte Grey, Huw Brunt+ 7 mwy
, Sarah Jones, Sumina Azam, Joanna Charles, Tom Porter, Angela Jones, Teri Knight, Sian Price

Adroddiad Cynnydd IHCC 2015-17

Cyhoeddodd y Ganolfan Ryngwladol Cydlynu Iechyd (IHCC) adroddiad yn tynnu sylw at ei chyflawniadau o ran cefnogi gweithredu’r Siarter ar gyfer Partneriaethau Iechyd Rhyngwladol yng Nghymru. Mae Adroddiad Cynnydd diweddaraf yr IHCC yn amlinellu’r gwaith, y cynnydd a’r cyflawniadau rhwng 2015 a 2017 a wnaed gan yr IHCC a Byrddau Iechyd Cymru ac Ymddiriedolaethau yn y maes hwn. Mae hefyd yn dangos sut y mae’r IHCC wedi esblygu mewn perthynas â datblygiadau byd-eang, y DU, cenedlaethol a lleol.

Awduron: Mariana Dyakova, Lauren Couzens (née Ellis)+ 3 mwy
, Lucy Fagan, Elodie Besnier, Anna Stielke

A yw’r cyfan yn fwg heb dân? Amgyffrediad plant ysgol gynradd Cymru o sigaréts electronig

Mae poblogrwydd cynyddol a thwf cyflym sigaréts electronig wedi creu cryn bryder am eu heffaith ar blant a phobl ifanc. Mae pryderon yn ymwneud â sigaréts electronig yn gweithredu fel llwybr posibl i smygu tybaco i bobl ifanc nad ydynt erioed wedi smygu, mwy o arbrofi gan arwain at ailnormaleiddio ymddygiad smygu a niwed posibl i iechyd yn sgîl anweddu.

Awduron: Lorna Porcellato, Kim Ross-Houle+ 9 mwy
, Zara Quigg, Jane Harris, Charlotte Bigland, Rebecca Bates, Hannah Timpson, Ivan Gee, Julie Bishop, Ashley Gould, Alisha Davies

Rhannu yw Gofalu? Ystyried rhannu gwybodaeth am gleifion yn unol â deddfwriaeth a chanllawiau presennol, ac opsiynau wrth symud ymlaen

Adolygiad o’r fframwaith deddfwriaethol a pholisi ar gyfer rhannu gwybodaeth am gleifion mewn perthynas ag iechyd rhywiol yng Nghymru. Mae’r papur hwn yn cyflwyno cyfres o opsiynau i swyddogion y gellid eu cymryd i wella gofal cleifion, tra’n ceisio parchu cyfrinachedd a chynnal ymddiriedaeth hefyd.

Awduron: Adam Jones, Zoë Couzens+ 6 mwy
, Amanda Davies, Sarah Morgan, Rachel Drayton, Catherine Moore, Jane Evans, Lisa Partridge

Ffynonellau cadernid a’u perthynas gymedroli â niwed yn sgîl profiadau niweidiol yn ystod plentyndod: Adroddiad 1: Salwch Meddwl

Cynhaliwyd Arolwg o Brofiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE) a Chadernid Cymru i archwilio ffactorau unigol a chymunedol a allai gynnig amddiffyniad rhag effeithiau niweidiol ACE ar iechyd, lles a ffyniant ar draws cwrs bywyd.

Awduron: Karen Hughes, Kat Ford+ 3 mwy
, Alisha Davies, Lucia Homolova, Mark Bellis

Datblygu cynaliadwy yng Nghymru a rhanbarthau eraill yn Ewrop – cyflawni iechyd a thegwch ar gyfer y genhedlaeth bresennol a chenedlaethau’r dyfodol

Mae Agenda Datblygu Cynaliadwy 2030 y Cenhedloedd Unedig (2015), a ategir gan fframwaith a strategaeth polisi Ewropeaidd WHO ar gyfer yr 21ain ganrif, Health 2020, yn garreg filltir ar gyfer datblygiad dynol a phlanedol. Mae’r cyhoeddiad hwn yn cynnig ffyrdd o gynyddu cyfleoedd i weithredu’r agendâu hyn ar y lefelau cenedlaethol a rhanbarthol ar draws Rhanbarth Ewropeaidd WHO.

Awduron: Cathy Weatherup, Sumina Azam+ 1 mwy
, Mariana Dyakova

Fframwaith ar gyfer Rheoli Economi’r Nos yng Nghymru

Mae economi’r nos yng Nghymru yn ymwneud â’r gweithgarwch economaidd sy’n digwydd rhwng 6pm a 6am. Mae hyn yn cwmpasu amrywiaeth o weithgareddau yn amrywio o fwytai a sefydliadau sy’n gweini bwyd, gwerthu alcohol, lleoliadau cerddoriaeth a chlybiau gyda dawnsio ac adloniant, sinemâu a gweithgareddau hamdden eraill.

Awduron: Kathryn Ashton, Janine Roderick+ 2 mwy
, Lee Parry-Williams, Liz Green

Datblygu fframwaith i reoli’r economi nos yng Nghymru: dull Asesu Effaith ar Iechyd

Mae’r astudiaeth achos hwn yn amlinellu dull darpar Asesiad o’r Effaith ar Iechyd (HIA) i ail-ddatblygu fframwaith adweithiol presennol ar gyfer rheoli economi’r nos yng Nghymru. Drwy gynnwys amrywiaeth o randdeiliaid yn y broses, llwyddwyd i ail-lunio amcanion rhagweithiol realistig sy’n cynnwys iechyd a llesiant ill dau. Mae’r erthygl hon yn amlygu manteision HIA, a gellir ei defnyddio i lywio datblygiadau polisi yn y dyfodol.

Awduron: Kathryn Ashton, Janine Roderick+ 2 mwy
, Lee Parry-Williams, Liz Green

Gwerthusiad o Ymagwedd sy’n Wybodus am Brofiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE) tuag at gynllun peilot Hyfforddiant Plismona Bregusrwydd (AIAPVT)

Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae’r galw am blismona yn y DU wedi cynyddu ar gyfer digwyddiadau sy’n ymwneud â lles cymhleth, diogelwch y cyhoedd a bregusrwydd. Nododd ymchwil ar yr ymateb i fregusrwydd gan Heddlu De Cymru (SWP) fod angen hyfforddi staff i ddeall effaith Profiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE) a thrawma i sicrhau bod ganddynt y sgiliau cywir i gynorthwyo unigolion sy’n agored i niwed ar adegau o argyfwng ac angen. Mewn ymateb i’r canfyddiadau hyn, datblygwyd Hyfforddiant Ymagwedd sy’n Wybodus am ACE o Blismona Bregusrwydd (AIAPVT). Mae’r adroddiad hwn yn cyfleu gwerthusiad annibynnol o’r hyfforddiant.

Awduron: Kat Ford, Annemarie Newbury+ 3 mwy
, Zoe Meredith, Jessica Evans, Janine Roderick

Mae ymagwedd rhannu data yn cynrychioli cyfraddau a phatrymau trais gydag ymosodiadau sydd yn anafu yn fwy cywir

Ymchwilio i weld a all rhannu a chysylltu data trais a gesglir fel mater o drefn ar draws systemau iechyd a chyfiawnder troseddol ddarparu dealltwriaeth fwy cynhwysfawr o drais, sefydlu patrymau o dan-adrodd a llywio’r gwaith o ddatblygu, gweithredu a gwerthuso mentrau atal trais yn well.

Awduron: Benjamin J. Gray, Emma Barton+ 4 mwy
, Alisha Davies, Sara Long, Janine Roderick, Mark Bellis

Datblygu’r Nodau Datblygu Cynaliadwy drwy Iechyd ym Mhob Polisi: Astudiaethau achos o bob cwr o’r byd

Datblygwyd y Llyfr Astudiaeth Achos hwn, Datblygu’r Nodau Datblygu Cynaliadwytdrwy Iechyd ym mhob Polisi: Astudiaethau achos o bob cwr o’r byd fel canlyniad Cynhadledd Ryngwladol Iechyd ym Mhob Polisi Adelaide 2017 a noddwyd ar y cyd gan Lywodraeth De Awstralia a Sefydliad Iechyd y Byd.

Awduron: Cathy Weatherup, Sumina Azam+ 5 mwy
, Michael Palmer, Cathy Madge, Richard Lewis, Mark Bellis, Andrew Charles

Buddsoddi mewn iechyd a lles: Adolygiad o’r elw cymdeithasol ar fuddsoddiad o bolisïau iechyd y cyhoedd i gefnogi gweithredu’r Nodau Datblygu Cynaliadwy drwy adeiladu ar Iechyd 2020

Mae heriau iechyd y cyhoedd, anghydraddoldeb, economaidd ac amgylcheddol cynyddol ar draws Rhanbarth Ewropeaidd WHO sy’n gofyn am fuddsoddiad brys er mwyn cyflawni datblygu cynaliadwy (diwallu anghenion presennol heb beryglu gallu cenedlaethau’r dyfodol i ddiwallu eu hanghenion) a sicrhau iechyd a lles ar gyfer y genhedlaeth bresennol a chenedlaethau’r dyfodol.

Awduron: Mariana Dyakova, Christoph Hamelmann+ 6 mwy
, Mark Bellis, Elodie Besnier, Charlotte Grey, Kathryn Ashton, Anna Schwappach, Christine Charles